تصرف عدوانی به عبارتی یعنی اینکه مال غیر منقولی را به هر علتی از ید دیگری خارج و با زور تصرف نمود. بنابراین تصرف عدوانی یکی از مسائل حقوقی که است که ممکن است برای هر کسی پیش آید. تصرف عدوانی انواع مختلفی شامل کیفری و حقوقی دارد که با توجه به شرایط موجود می‌توان نسبت به متصرف شدن مال غیر منقول در دادگاه صلاحیت دارد طرح دعوی حقوقی کرد.

توجه داشته باشید که بحث تصرف عدوانی از دعوای خلع ید جداست. یکی از مهم‌ترین موارد در دعوای تصرف عدوانی، اثبات مالکیت فرد بر مال است؛ بنابراین صرف سابقه تملک بر ملک و داشتن مدارک قانونی مالکیت کافی است.

در ادامه با دفتر وکالت میعاد عدالت همراه باشید تا بیشتر به ابعاد این دعوی مهم و جرم آن بپردازیم.

در رابطه با انواع اموال باید گفت که اموال منقول و غیر منقول وجود دارند. اموال منقول اموالی است که قابلیت نقل و انتقال آنها بدون وارد شدن آسیب وجود دارد و اموال غیر منقول آن دسته از اموالی هستند که جابجایی آنها غیر ممکن است. تصرف به زور یا عدوانی تنها در مورد اموال غیر منقول متصور است و داشتن سابقه تصرف برای ارائه دادخواست تصرف کافی است. این نکته در مورد کسانی که ملک مورد نظر را اجاره کرده‌اند صادق است. برای مشورت گرفتن از یک وکیل ملکی حرفه ای با ما در ارتباط باشید.

از نظر قانون تصرف عدوانی کیفری به معنای تصرف مالی است که متعلق به شخص دیگری است و او در آن مال سابقه تصرف دارد. اما باید توجه داشت که تصرف نوع دیگری نیز به جز حقوقی دارد که فرد شاکی می‌تواند از این طریق دعوی خود را عنوان کند. از نظر قانون تصرف مال غیر یک جرم کیفری محسوب می‌شود و در صورت اثبات جرم و درخواست خواهان، شخص از یک ماه تا یک سال به حبس محکوم می‌شود. توجه داشته باشید که این نوع تصرف نیز برای اموال غیر منقول متصور است.
نکته قابل توجه در این نوع تصرف این است که فرد شاکی باید مالکیت بر مال غیر منقول را ثابت کند.

مطابق ماده 167 قانون آئین دادرسی مدنی، اگر دو یا چند نفر به صورت مشاع مال غیر منقولی را به صورت اشتراکی در تصرف داشته باشند و بعضی از آنان مانع استفاده یا مزاحم آن شوند، بر حسب مورد به وجود آمده دعوی از نوع تصرف عدوانی یا ممانعت از حق تشکیل می‌شود.

بنابراین دعوای تصرف به زور در ملک مشاع در قانون پیش بینی شده است که بر حسب سابقه تصرف فرد خواهان و عدم تصرف فرد خوانده، دادگاه رای را به رفع تصرف به قهر ملک مشاع صادر می‌کند.

به طور کُلی می‌توان گفت که در مراحل بدوی، خواهان باید به منظور ارائه دادخواست تصرف عدوانی به دادگاه‌های عمومی مراجعه کند. طبق ماده 12 قانون آئین دادرسی، دادگاهی از نظر محلی صالح است که مال غیر منقول تحت دعوا در حوزه آن واقع باشد. در حال حاضر به منظور ارائه دادخواست، افراد باید به دفاتر الکترونیک قضائی مراجعه کنند و پس از ثبت آن به شعبه مربوطه که به آنها اعلام می‌شود مراجعه کنند.

رسیدگی به شکیات در دعوای تصرف عدوانی مراحل خاص خود را دارد اما مطابقه قانون رسیدگی به آن تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی نیست و خارج از نوبت خواهد بود. شایسته ذکر است که رعایت اصل تناظر در این دعاوی الزامی است و خواهان و خوانده باید در این دعاوی حق دفاع در مقابل یک دیگر را داشته باشند. نکات زیر در مورد مراحل شکایت تصرف عدوان قابل ذکر است:

در خصوص تشخیص عنصر قانونی جرم تصرف عدوانی باید گفت که بیشتر آنها ناشی از ابهام موجود در تشخیص عناصر جرم است. برخی مواد قانون مجازات اسلامی مورد بحث هستند و برخی از افراد تعداد خاصی از آنها را متسند قانونی می‌دانند و سایر افراد مواد دیگر قانون را مستند می‌دانند. در اینجا برای پی بردن به عنصر قانونی جرم لازم است ابهامات موجود را رفع کنیم. عناصر قانونی که تصرف به زور را مشخص می‌کنند همواره مورد بحث‌اند و برای تعیین دقیق آنها توصیه می‌کنیم از مشاوره حقوقی میعاد عدالت استفاده کنید.

عمل فیزیکی جرم تصرف عدوانی اقدام به تصرف املاک غیر است. قبلاً هم اشاره کردیم که تصرف به معنای تسلط یافتن عرفی و مادی انسان به قصد استفاده از ان است که در موارد حقوقی مربوط به این موضوع، مال غیر منقول مورد تصور است.

بنابراین این جرم از نظر مادی قابل بررسی است و حتی اگر انجام آن موفقیت آمیز نباشد، جرم از نظر کیفری قابل پیگیری است.

برای اطلاع از جزئیات بیشتر تصرف عدوانی و یا سایر دعاوی حقوقی، می‌توانید با موسسه حقوقی میعاد عدالت ارتباط برقرار کنید. این موسسه با سال‌ها تجربه ارزنده در زمینه‌های حقوقی و کیفری مختلف و استفاده از بهترین وکیل کیفری و وکیل پایه یک دادگستری به شما کمک می‌کند در پرونده قضائی خود بیشترین نفع را ببرید.