نفقه چیست و میزان نفقه چقدر است؟
همه ما می‌دانیم با ازدواج زوجین، آنها حقوق و وظایفی نسبت به یک دیگر دارند و قانونگذار برای حمایت از آنها قوانینی را بر حسب شرع و عرف تصویب نموده که می‌تواند به شما کمک کند. یکی از حقوق زن بعد از ازدواج که خیلی قابل بحث نیز هست، نفقه است. طبق این حق مرد موظف است به زن و فرزندان خود نفقه پرداخت کند.
نفقه یعنی تامین هزینه‌های لازم برای ادامه زندگی که در عقد و نکاح دائم بر مرد واجب است. زن می‌تواند برای زندگی و امکاناتی مثل لباس، غذا و … که به آنها نیاز دارد از مرد مبلغی را تحت عنوان نفقه دریافت کند.
در ادامه با موسسه حقوقی میعاد عدالت همراه باشید تا بیشتر در مورد این حق قانونی و میزان آن صحبت کنیم. در صورت نیاز به مشاوره با وکیل مهریه با کارشناسان ما تماس بگیربد.
نفقه شامل چه مواردی است؟
نفقه زن شامل تمام مواردی خواهد بود که او برای ادامه زندگی به آن احتیاج دارد. این مسئله بیشتر به عرف جامعه بستگی دارد و اغلب شامل غذا، لباس، مسکن، لوازم زندگی و اسباب منزل، هزینه بهداشت و درمان و … خواهد بود. البته نفقه در این موارد ممکن است به طور کُلی به زن تعلق گیرد و یا اینکه در اختیار او قرار گیرد. به عنوان مثال لباس متعلق به زوجه است اما در مورد مسکن این است که مرد باید منزل متناسب با شرایط زن را فراهم کند نه اینکه مسکن متعلق به زن باشد. در جنبه حقوقی تمام این موارد بررسی می‌شود.
میزان نفقه چگونه تعیین می‌شود؟
میزان نفقه به صورت دقیق تعیین نشده است و به شرایط و عوامل مختلفی بستگی دارد. همانطور که گفتیم این حق به معنی تامین نیازهای زن در حد متعارف برای ادامه یک زندگی استاندارد است. بنابراین نفقه به عوامل مختلفی مثل عرف جامعه، وضعیت مالی مرد، شرایط خانوادگی زن و نحوه زندگی او قبل از ازدواج بستگی دارد.
کسی که این میزان را تعیین می‌کند کارشناس رسمی دادگستری است و تعیین مقدار آن از عهده هیچ شخص خاصی بر نمی‌آید. البته طرفین در صورت اعتراض به نظر کارشناس می‌توانند تا هفت روز نسبت به اعتراض اقدام کنند و دلایل خود را برای داشتن اعتراض بیان کنند.
بیشتر بخوانید: مراحل طلاق توافقی چگونه است؟
نفقه فرزند چگونه تعیین می‌شود؟
بعد از ازدواج، مرد علاوه بر اینکه باید هزینه‌های زندگی همسر خود را تعیین کند، موظف است نیازهای متعارف فرزند خود را نیز برآورده کند. کودکان و فرزندان بسیار آسیب‌پذیرتر از بزرگسالان هستند و به حمایت‌های والدین احتیاج دارند؛ چرا که همه ما دیده‌ایم فرزندانی که از حمایت کافی برخوردار نیستند با چه مسائلی مواجه می‌شوند. به همین دلیل قانون مرد را موظف کرده است که نفقه فرزند را نیز پرداخت کند.
همچنین باید گفت در صورتی که پدر توان مالی مناسب برای تامین هزینه‌های فرزند را نداشته باشد یا فوت کرده باشد، پدر بزرگ و اجداد پدری موظف به پرداخت نفقه فزند هستند. همچنین در صورتی که هیچ یک از آنها توان مالی نداشته باشند و یا در قید حیات نباشند، مادر موظف به تامین هزینه‌های زندگی فرزند خودش است. البته این حق تا زمانی معتبر است که دختران ازدواج کنند یا مشغول به کار شوند و یا پسران به 18 سالگی برسند.
میزان نفقه در دوران عقد
عقد نکاح ممکن است دائم یا موقت باشد و در موارد عقد موقت مرد موظف به پرداخت نفقه نیست مگر اینکه از قبل توافقی در این مورد انجام گرفته باشد. همچنین در مورد دریافت نفقه زن در دوران عقد باید گفت که زن تنها در صورتی می‌تواند نفقه درخواست کند که بین آنها رابطه زناشویی برقرار شده باشد. اما در شرایطی که زن از مرد تمکین خاص کند و برای زندگی مشترک آماده باشد اما مرد با اهمال کاری در آغاز زندگی تاخیر کند، زن می‌تواند برای درخواست نفقه اقدام کند.
مزایای استفاده از وکیل برای دریافت نفقه
گاهی ممکن است طرح دعوای نفقه برای زن مشکل باشد و او نتواند در دادگاه به خوبی از حق خود دفاع کند. از این رو بهتر است برای طی کردن فرایند قضایی دریافت این حق قانونی از یک وکیل متخصص خانواده استفاده کنید. شما عزیزان ممکن است شرایطی داشته باشید که حاضر شدن در دادگاه خانواده برایتان سخت باشد و یا اینکه در مورد مسائل حقوقی این دادگاه آگاهی کافی نداشته باشید؛ از این رو در اغلب افراد کمک یا مشاوره گرفتن از وکیل ضروری است. اما مزایای داشتن وکیل در چنین پرونده‌هایی عبارتند از:
شرایط دریافت نفقه
تمکین و نفقه
همانطور که گفتیم نفقه تنها در عقد دائم اعتبار دارد و در عقد موقت تنها با توافق طرفین دریافت آن ممکن است. نکته مهم در مورد دریافت این حق این است که زن باید تمکنی کامل داشته باشد. البته تمکین دو نوع خاص و عام دارد که تمکین خاص به معنی رابطه زناشویی و تکمین عام به معنای اطاعت در مسائل روزمره زندگی است. به عنوان مثال یکی از شرایط تمکین این است که زن باید در اقامتگاه تعیین شده از سوی مرد ساکن باشد. البته ساکن شدن در منزل مرد از موارد تمکین عام است و در صورتی که از قبل توافقی در این صورت ثبت شده باشد، این شرط منتفی است.
در صورتی که زن از مرد تمکین نکند اصطلاحاً ناشزه است و نمی‌تواند درخواست دریافت نفقه داشته باشد. از این رو اگر مرد بتواند ثابت کند همسرش از او تمکین نمی‌کند می‌تواند نفقه را پرداخت نکند و حق‌های دیگری مثل ازدواج مجدد بدون اجازه زن خواهد داشت. برای اثبات عدم تمکین زن از تمکین عام استفاده می‌شود که بیشتر به معنی عدم سکونت زن در منزل مرد است. از این رو بحث تمکین یکی از موارد بسیار پر حاشیه در دادگاه‌های خانواده است.
عدم پرداخت نفقه و حکم جلب مرد
یکی از حقوقی که در مورد مسائل خانواده وجود دارد این است که زن می‌تواند با تنظیم دادخواست درخواست دریافت نفقه را به دادگاه ارائه کند. دادگاه با بررسی شرایط مختلف میزان آن را تعیین می‌کند و مرد را ملزم به پرداخت این مبلغ می‌کند. علاوه بر این زن می‌تواند با اتکا به جرم بودن عدم پرداخت حق علیه مرد اقامه دعوی کند و به یک پرونده کیفری طرح کند. در این صورت ممکن است حکم جلب مرد صادر شود و عملاً مورد بازخواست قرار گیرد. در صورتی که مرد باز هم به تکلیف خود عمل نکند از قوانین مجازات اسلامی برای احقاق حق زن استفاده می‌شود.
عدم پرداخت نفقه و حق طلاق زن
در صورتی که مرد به وظیفه خود در مورد پرداخت نفقه عمل نکنید و با تذکرهای مختلف از این کار خودداری کنید زوجه می‌تواند درخواست طلاق بدهد. البته این کار شرایط مختلفی دارد و در صورتی که تمام این شرایط مهیا باشد زن می‌تواند با رجوع به دادگاه حق طلاق را از او بگیرد و قاضی با امضای سند طلاق، حکم طلاق را صادر کند. این کار برای کسانی که از زندگی خود ناراضی‌اند اما نمی‌توانند جدا شوند ضروری است و با کمک دادگاه می‌توان حق طلاق را گرفت. برای گرفتن مشاوره با وکیل طلاق با کارشناسان ما تماس بگیرید.
شما عزیزان می‌توانید با استفاده از وکیل بسیار راحت‌تر نفقه خود را مطالبه کنید و از تمام حقوق خود دفاع کنید. موسسه حقوقی میعاد با کمک بهترین وکلای متخصص امور خانواده در تهران می‌تواند این مسائل را حل کرده و به صورت تضمینی شما را به نتیجه برساند. این موسسه می‌تواند در تمام زمینه‌های حقوقی به شما کمک کند و از حقوق شما دفاع کند. توصیه میکنیم برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان با شماره تماس درج شده در بخش تماس با ما ارتباط برقرار نمایید.